Natuurbeheer is het beheren van de natuur uitgaande van natuurbeschermingsdoelstellingen en met specifieke natuurbeheersmaatregelen.
Veel natuurbeheer gebeurt door grote gespecialiseerde natuurbeheerders, natuur- en milieuverenigingen, in natuurreservaten. Daarnaast vindt er op basis van contracten en beheersovereenkomsten natuurbeheer plaats buiten natuurreseevaten door bijvoorbeeld particuliere boseigenaren, individuele boeren, verenigingen voor agrarisch landschaps- en natuurbeheer – via agrarisch natuurbeheer – en wildbeheerseenheden.
Er zijn veel vormen van beheer, zoals:
niets doen: de spontane successie zijn gang laten gaan, extensieve begrazing, intensievere varianten zoals afbranden, hooien en maaien, beweiden, plaggen, kappen en ploegen.
Een overzicht van handige adressen op het gebied van natuurbeheer:
Landgoed /natuur subsidies
Bij de vorming van een nieuw landgoed is in de meeste gevallen noodzakelijk dat er nieuwe beplanting aan wordt gelegt. Hiervoor kunt u als initiatiefnemer aanspraak maken op verschillende subsidies.
Hierbij kunt u denken aan een Programma Beheer bestaande uit de Subsidie Agrarisch Natuurbeheer en de Subsidie natuurbeheer, CO2 Certificaten en Provinciale landschapssubsidies. Daarnaast is er voor het bevorderen van de instandhouding van beschermde historische buitenplaatsen tevens een subsidie beschikbaar, de “Subsidieregeling Herstel Historische Buitenplaatsen”.
Web: www.landgoederen.net/landgoed_subsidies
Natura 2000
Een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden op het grondgebied van de lidstaten van de Europese Unie. Dit netwerk vormt de hoeksteen van het beleid van de EU voor behoud en herstel van biodiversiteit. Natura 2000 is niet enkel ter bescherming van gebieden (habitats), maar draagt ook bij aan soortenbescherming.
Web: nl.wikipedia.org/wiki/Natura_2000
Vogelrichtlijn
De Europese Unie heeft in de Vogelrichtlijn vastgelegd op welke manier de vogels in Europa beschermd moeten worden. Een Europese richtlijn geeft eigenlijk alleen een doel aan, maar alle landen zijn verplicht om met hun eigen wetten dit doel te bereiken. Nederland heeft de Vogelrichtlijn en de Habitatrichtlijn uitgewerkt in de Flora- en faunawet en de Natuurbeschermingswet. Samen zorgen deze bepalingen voor bescherming van de soorten, én bescherming van de leefgebieden.
Web: www.vogelbescherming.nl/vogels_beschermen/wet_en_regelgeving/vogelrichtlijn
Habitatrichtlijn
Met de Habitatrichtlijn wil Europa voorkomen dat er wilde dieren- en plantensoorten uitsterven. Vogels worden er niet speciaal in genoemd, die worden immers al in de Vogelrichtlijn genoemd. Toch is de Habitatrichtlijn ook belangrijk voor vogels; de Habitatrichtlijn beschermt namelijk hun kwetsbare leefgebieden.
Web: www.vogelbescherming.nl/vogels_beschermen/wet_en_regelgeving/habitatrichtlijn
Rapport omtrent ‘Agrarische natuurverenigingen aan de slag’.
Web: www.clm.nl/publicaties/data/clm_anv.pdf
Rapport ‘Deelnamebereidheid en continuïteit van het Agrarisch Natuurbeheer’
Web: www.lei.dlo.nl/publicaties/PDF/2004/7_xxx/7_04_06.pdf